Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Caulet(-desplega)
Brassica repanda subsp. repanda
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Chou étalé.
Descripcioun :Pichoto planto desplegado au sòu que trachis dins lis esboudèu e li roubino de mountagno. Li flour, en grapo, soun jauno, un pau grando (12-18 mm). Li fueio, en rouseto, soun verdo lusènto e un pau dentado. Dins li colo e basso mountagno s'atrovo la subsp. saxatilis qu'a de fueio bèn mai descoupado. La boudousco, proun longo (< 5 cm) èi larjo e aplatido, alor que lou bout formo d'un cop un benc.
Usanço :Lou caulet-desplega èi manjadis coume tóuti li caulet fèr.
Port : Erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : rouseto
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Brassica
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,2 à 1,8 mm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Remarco : Planto endemico
Jun à avoust
Liò : Roubino de mountagno
- Marlo
- Esboudèu
Estànci : Aupen à Subaupen
Couroulougi : Eurimediterano-Ouèst
Ref. sc. : Brassica repanda subsp. repanda (Willd.) DC., 1821